Algemeene Schippers vereeniging

Voor en door schippers

Terneuzen

Tracébesluit Nieuwe Sluis Terneuzen

Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State
Postbus 20019
2500 EA Den Haag

Rotterdam, april 2016

Betreft: Tracébesluit Nieuwe Sluis Terneuzen l 2016
versie 15/02/2016 uitgegeven Ministerie van Infrastructuur en Milieu
www.centrumpp.nl
www.nieuwesluisterneuzen.eu

Geacht College

Bijgaand ontvangt u ons beroepsschrift, waarin wij onze bezwaren ter beoordeling aan uw college voorleggen. Het betreft een beroepsschrift tegen een aantal besluiten in het Tracébesluit Nieuwe Sluis Terneuzen, die een negatieve uitwerking hebben voor de binnenvaart.

Er zijn meerdere punten waarop wij beroep instellen tegen het Tracébesluit Nieuwe Sluis.

  1. Het niet opnemen van een separaat spuikanaal.
  2. Het voorbijgaan aan de wens om, zoals in variant 1 beschreven, de middensluis te behouden
  3. De spuicapaciteit van de Nieuwe Sluis en het niet voorzien in een voorziening voor het terugdringen van zout Scheldewater naar het Kanaal van Gent naar Terneuzen.
  4. Het niet opnemen van uitbreiding van wacht-, lig- en overnachtingsplaatsen t.o.v de autonome situatie.

Hoofdstuk I Inleiding
1.1 Aanleiding
De in het Tracébesluit (hierna TB genoemd) versie 15/02/2016 vernoemde punten en dan met name in de aanleiding onder punt 1.1, onderschrijven wij.

Hoofstuk II Verantwoording keuze
2.2 nut en noodzaak, staat omschreven wat het belang en de noodzaak is om op korte termijn aan te vangen met de bouw van de Nieuwe Sluis.
De robuustheid van het sluiscomplex is van zeer grote waarde voor het scheepvaartverkeer.
In het SVIR word 30 min wachttijd voor de sluizen als streefwaarde genoemd voor de binnenvaart. Lange wachttijden maken vervoer per spoor en over de weg aantrekkelijker voor de verlader. Om verschuiving van vervoer over de weg naar vervoer over water, de ambitie volgens het Witboek Transport van de Europese Commissie, waar te kunnen maken, is het van groot belang, dat voor de binnenvaart sprake is van betrouwbare kunstwerken, die de in het SVIR nagestreefde wachttijden niet overschrijden.

Hoofdstuk IV Verkeer
4.1 Scheepvaartprognoses.
Hierin word uitvoerig beschreven hoe groot het belang is om een nieuwe, grotere sluis aan te leggen. Dit om te voorkomen dat er verdringing komt naar andere vervoersmodaliteiten.  Zeker mag niet onderschat worden, dat bedrijven langs de Kanaalzone op zoek zullen gaan naar een andere locatie als het sluizencomplex regelmatig voor vertragingen zorgt, doordat het het aanbod van scheepvaartverkeer niet aankan. Al deze punten in het TB geven duidelijk het nut en de noodzaak weer tot het bouwen van de Nieuwe Sluis.

4.2 Stremmingen als gevolg van waterbeheer.
Het is opmerkelijk, dat het belang van de eerder genoemde punten door dit punt volledig teniet worden gedaan. De vermelde stremmingen van de sluizen, zoals omschreven bij wateroverlast of watertekort, maken van de eerder vermelde robuustheid van het sluizencomplex een onbetrouwbaar geheel met regelmatig voorkomende  onvoorziene stremmingen.

  Uit het TB valt nergens op te maken dat een separaat spuikanaal niet mogelijk is. Ook uit de antwoorden die wij hebben gekregen op de door ons ingediende zienswijze valt niet op te maken, dat er geen ruimte voor is.
Het antwoord op ons verzoek om een separaat spuikanaal luidt: “het te verwachten aantal uren stremmingen per jaar (totaal van de 3 sluizen) door wateroverlast neemt in de voorkeursvariant niet toe tov de autonome situatie (MER par.14.4.1). Een investering in een definitief spuimiddel voor de gebruiksfase is derhalve niet zinvol.”
Wij hebben in onze zienswijze aangevoerd, dat de investering om te komen tot een tijdelijk spuikanaal meer gerechtvaardigd zou zijn als het geen tijdelijk maar een permanent spuikanaal zou worden. Antwoord: “de aanleg en onderhoud van een definitief spuimiddel is vele malen duurder dan dat van een tijdelijk spuimiddel”

De conclusie, die wij trekken is dat het streven naar de robuustheid van het sluizencomplex gedévalueerd word door te bezuinigen op de kosten voor het Project Nieuwe Sluis.
Het is niet voor het eerst, dat wij en met ons de belanghebbenden bij de scheepvaart erop aandringen om te voorzien in een separaat spuikanaal.
De Nieuwe Sluis zal een minimaal grotere spuicapaciteit hebben als de middensluis. Dit wordt echter tenietgedaan door de te voorziene zeespiegelstijging. Verontrustend is het, dat door de Nieuwe Sluis aanmerkelijk meer zout water het Kanaal binnen zal dringen, met als gevolg, dat dit effect ook weer tot stremmingen voor de scheepvaart zal leiden. Ook vinden wij, dat er in het TB onvoldoende aandacht wordt besteed aan de toenemende wateroverlast uit het achterland. Deze toename kan worden toegeschreven aan de klimaatverandering. Het achterwege laten van aanpassingen aan de infrastructuur in België om te komen tot een betere waterafvoer naar zee is er de oorzaak van dat er steeds vaker overtollig regenwater moet worden afgevoerd via het sluizencomplex te Terneuzen.

Het is voor ons opmerkelijk, dat de spuicapaciteit van het Nieuwe sluizencomplex (spuien door de sluizen) hoegenaamd niet verandert t.o.v. de autonome situatie. Volgens ons is het niet opnemen van een separaat spuikanaal in het TB een gemiste kans om de betrouwbaarheid van het Nieuwe sluizencomplex te garanderen.

Hoofdstuk II Verantwoording keuze
2.3.1 Varianten
Onze visie is erop gericht voor variant 1 te kiezen, waarin de huidige Middensluis behouden blijft om tijdens de bouwfase schutcapaciteit te behouden en om daarnaast als extra  spuicapaciteit dienst te kunnen doen.

Hoofdstuk 3. Uitgangspunten en beschrijving maatregelen.
Punt 3.3.1 en 3.3.3 Westbuitenhaven en binnenvoorhaven.
De nieuw te creëren aanlegplaatsen voor de westsluis, zowel aan de Westerscheldekant als aan de Kanaalzonekant krijgen geen voorzieningen om aan de wal te komen. Wij vinden dit een onterechte keuze. Er zijn vele aspecten die voor ons van belang zijn om te pleiten voor deze voorzieningen, zoals het aflossen van personeel, het event. Provianderen en het bereikbaar zijn voor hulpverleners. In het TB word ook melding gemaakt van overnachtingsplaatsen op deze locaties. Ook hiervoor is een verbinding met de wal uit sociaal en veiligheidsoogpunt een vereiste.  Er mag zeker niet bezuinigd worden op deze voorziening uit veiligheidsoverweging. Bij calamiteiten, onder wat voor omstandigheden dan ook, moet het mogelijk zijn het schip zo snel mogelijk te verlaten of voor hulpverlening zo snel mogelijk toegang tot het schip te kunnen bieden, als dat noodzakelijk is.

3.4.3 Aanleg overnachtingsplaatsen.
In het TB is voorzien, dat het aantal wacht-, lig- en overnachtingsplaatsen gelijk zal blijven aan de huidige situatie. De ASV vindt, dat er totaal geen aandacht wordt besteed aan de al decennia lange roep van de binnenvaart om te zorgen voor meer ligplaatsen. Daar, waar in het TB terecht word gewezen op de noodzaak van de Nieuwe Sluis door het toenemen en de schaalvergroting van de scheepvaart, mag men er toch niet blind voor zijn, dat dit grotere volume aan schepen meer behoefte heeft aan meer ligplaatscapaciteit. De huidige voorzieningen zijn nu al niet meer toereikend.
In het TB staat omschreven, dat de huidige ligplaatsen worden gecompenseerd op andere locaties. Er valt uit het TB niet op te maken of deze nieuwe locaties gebruikt kunnen worden als afmeerplaats alvorens de oude afmeerplaatsen niet meer bruikbaar zijn als ligplaats. Het moge duidelijk zijn, dat wij deze ligplaatsvoorzieningen als zeer belangrijk zien en er dan ook op aandringen dat tijdens de bouwfase de huidige ligplaatscapaciteit niet verminderd wordt.

Wij zien uw reactie met belangstelling tegemoet.

Met vriendelijke groet

De ASV heeft hierover ook een persbericht uit laten gaan.

Reactie gedeputeerde staten

Kosten voor de binnenvaart veroorzaakt door het ontbreken van een spuikanaal wegen volgens de provincie Zeeland niet op tegen de kosten van een spuisluis. Nu wegen de kosten voor een ander vaak minder zwaar dan die voor jezelf maar om dan te schrijven dat je “grote waarde hecht aan de binnenvaart”…Lees de Reactie van Gedeputeerde Staten (Zeeland) op de brief van de ASV betreffende de “Schade door oponthoud zeevaart en binnenvaart bij het sluizencomplex Terneuzen”

Reactie van Gedeputeerde Staten:

Op 17 februari heeft u bij Provinciale Staten aandacht gevraagd voor elementen uit uw zienswijze op het Ontwerp Tracébesluit voor de Nieuwe Sluis Terneuzen. Ondertussen is het Tracébesluit met de bijbehorende beantwoording van zienswijzen en bestuurlijke reacties door de minister vastgesteld. Daarmee heeft ook de ASV antwoord gekregen op de ingebrachte zienswijze. Als u aanvullende informatie wenst raden wij u aan u te wenden tot de projectorganisatie van de Nieuwe Sluis Terneuzen. Wij weten zeker dat zij bereid zijn u van informatie en verdere toelichting te voorzien.

Met het project Nieuwe Sluis Terneuzen staan continue drie doelen voorop:

  • de capaciteit van het sluizencomplex wordt vergroot, zodat het transport van de autonome goederengroei door het sluizencomplex vlot en veilig kan plaatsvinden.
  • de robuustheid van het sluizencomplex wordt verbeterd;
  • de schaalvergroting wordt gefaciliteerd.

ln gezamenlijk Vlaams-Nederlands verband worden de afwegingen gemaakt om binnen het, in het verdrag,vastgelegde budget deze doelen zo optimaal mogelijk in te vullen. Juist daarom heeft een apart spuimiddel onderdeel uitgemaakt van de onderzoeken.

Het verwachte aantal uren stremming per jaar (totaal van drie sluizen) door wateroverschot afgezet tegen de kosten die een dergelijk spuimiddel (binnen de complexe situatie met drie dicht bij elkaar liggende sluizen) heeft geleid tot het gezamenlijke oordeel dat deze investering niet zinvol is, in het licht van het beschikbare budget voor het project.

U suggereert dat het sluizencomplex Terneuzen in de huidige dan wel de toekomstige situatie te boek zou komen te staan als één van de meest onbetrouwbare van Europa. Die bewering is niet correct. Het sluizencomplex heeft in de huidige situatie een zeer hoge mate van beschikbaarheid voor de scheepvaart, zeker afgezet op Europees niveau. Voor de toekomstige situatie zijn de beschikbaarheidseisen eveneens zeer hoog,zoals u in het Tracébesluit en bijbehorende documenten kunt lezen.

Tenslotte willen wij u erop wijzen dat: . De Nieuwe Sluis Terneuzen gaat leiden tot een significante vermindering van de wachttijden voor de binnenvaart door het hele jaar heen. Door de Nieuwe Sluis Terneuzen de spuicapaciteit van het sluizencomplex toeneemt en ten opzichte van de huidige situatie en het aantal uren stremming als gevolg van spuien afneemt. Met ontwikkeling van nieuwe planningsinstrumenten er een extra inspanning wordt gedaan om zowel tijdens de bouw als voor de toekomst de wachttijden voor de scheepvaart te beperken door het optimaal gebruik van de beschikbare capaciteit.

Wij hechten grote waarde aan de binnenvaart in Zeeland, vanwege het grote belang van de aan- en afvoer van goederen over het water voor het Zeeuwse bedrijfsleven. Zoals eerder aan vertegenwoordigers van uw organisatie en andere belangenorganisaties voor binnenvaartschippers aangegeven,zijn wij altijd bereid het gesprek aan te gaan over wat wij als provincie kunnen betekenen voor de binnenvaart.

Gedeputeerde Staten Zeeland

Persbericht planningstool sluizen Terneuzen

De ASV is afgelopen woensdag op uitnodiging van RWS aanwezig geweest bij een workshop. Men wil een tool (systeem)opzetten om de beurt van schutten te bepalen in de sluizen van Terneuzen tijdens de bouw van de nieuwe sluis. Men kan dan reeds op lange termijn (vanaf 24 uur) van te voren vooraanmelden bij de sluis.

Het was voor de ASV de eerste en meteen ook de laatste keer dat we ons hebben gemengd in de discussie over de tool. Daar, waar RWS zegt, dat het bij de zeevaart goed werkt, hebben wij naar voren gebracht, dat je bij een tool, zoals voorgesteld voor de binnenvaart, je de problemen over jezelf afroept. Er wordt volledig voorbijgegaan aan het feit van onrechtvaardige behandeling van beurt van aankomst bij de sluizen. Mensen accepteren gemakkelijker wachttijden, als ze rechtvaardig worden behandeld. Bij onrechtvaardige behandeling van de beurt, wat deze tool in de hand werkt, ontstaat er onvrede met soms vervelende gevolgen.

De ASV vindt, dat duidelijk moet zijn, dat deze schippersbond geen verantwoording wenst te nemen in het optuigen of deelnemen aan deze tool.

Het is niet alleen deze tool die ons dwarszit. De ergernissen beginnen zich aardig op te stapelen. De roep om meer lig-, wacht en overnachtingsplaatsen, het ontbreken van een spuikanaal, 5 jaar ellende voor het uit bedrijf nemen van de middensluis, 4 weken stremming van de oostsluis dit najaar (okt-nov i.p.v. een minder drukke periode; bv juli-augustus).

Ook hebben wij gevraagd om toch vooral de middensluis zo lang mogelijk in bedrijf te houden. Tevens hebben wij gepleit om de nieuw aan te leggen lig- en wachtplaatsen aan te leggen alvorens de middensluis buiten bedrijf gesteld word.

RWS kan hier wel op aandringen bij de aannemer, maar de aannemer beslist hierover.

Onze conclusie is: de binnenvaart wordt ondergeschikt gemaakt aan de wensen van de aannemer.

De bovengenoemde punten worden voor kennisgeving aangenomen, waarna men overgaat tot de orde van de dag, nl. het uitvoeren van het eigen beleid.

De ASV wil en kan daar niet medeplichtig aan zijn.

Vergadering stremming sluizen Terneuzen

Joop Molewijk is namens de ASV aanwezig geweest bij een vergadering over de stremming van de sluizen bij Terneuzen. Dit, omdat de Oostsluis onevenredig veel gesperd lijkt te zijn t.o.v. de zeesluis voor hetzelfde type werkzaamheden. Het was een informatief gesprek en waar, zoals verwacht, niets te halen was. Alles was al vestgesteld.

Naast dhr Geluk van RWS was aanwezig Peter de Jonge van Engie, het bedrijf dat de werkzaamheden verricht.

De Westsluis wordt 15 keer 1 dag per week gestremd. De Westsluis heeft bij het binnen en buitenhoofd dubbele roldeuren. Ze kunnen de aandrijfsystemen vervangen zonder te stremmen. De stremmingen zijn alleen noodzakelijk om te testen.

Bij de Oostsluis moeten alle hydroliek, incl. de cilinders worden vervangen en dat kost 4 weken stremming. Er wordt dan volcontinue aan gewerkt.

Door de ASV is gevraagd, waarom er gestremd wordt in de periode oktober/november en waarom er niet gekeken is in hun statistieken naar de periode met de minste sluispassages. RWS was het eens, dat juli/augustus een betere keuze was geweest. Het argument van de huidige keuze was, dat er tijdsdruk op het project staat. Alles moet klaar zijn voor de aanvang van de bouw van de nieuwe sluis. En de aanvang van die bouw staat ook onder druk ivm de EU subsidie. Om die reden kan er niet worden uitgesteld naar zomer 2017. Joop heeft namens de ASV nog aangegeven dat er ook een zomer 2016 is. Het bleek, dat dit technisch niet meer haalbaar is. Dit, ondanks, dat er al meerdere jaren plannen waren voor de renovatie. We krijgen de indruk, dat er niet echt goed omgegaan wordt met de periodes dat dit soort stremmingen worden ingepland.

Er wordt geen gebruik gemaakt van de tool zoals bij de bouw van de nieuwe sluis. Er is een aantal jaren geleden ook een langdurige stremming van de oostsluis geweest. Dit zou zonder al te veel oponthoud voor de scheepvaart verlopen zijn.

Er werd op gewezen, dat vorig jaar ook de Kreekraksluizen zijn gerenoveerd en dat het schutten daar met maar een sluis goed is verlopen. Er is door de ASV nog maar eens op gewezen dat er in Terneuzen geen voldoende wachtplaatsen zijn en je dus niet kan vergelijken met de Kreekrak, We hebben geen vervolggesprek afgesproken.