Algemeene Schippers vereeniging

Voor en door schippers

Politiek, politiek

Uit het Algemeen Overleg

I(GEDEELTELIJK) VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG SCHEEPVAART 7 december 2017
(Tweede Kamer Commissie Infrastructuur en Waterstaat) Vastgesteld 10 januari 2018

Omdat het van belang is, dat de sector op de hoogte is van de positie die de diverse Kamerleden innemen, hierbij een aantal zaken zoals uitgesproken door Kamerleden en zoals neergelegd in het officiele verslag, aangaande de binnenvaartsector:
Aanwezig zijn acht leden der Kamer, te weten: Van Aalst (PVV), Remco Dijkstra (VVD), Laçin (SP), Van der Linde, Von Martels (CDA), Sienot (D66), Van Tongeren (GL) en Wassenberg (PvdD), en mevrouw Van Nieuwenhuizen-Wijbenga, Minister van Infrastructuur en Waterstaat. Aanvang 10.01 uur.
De vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat heeft op 7 december 2017 overleg gevoerd met mevrouw Van Nieuwenhuizen Wijbenga, Minister van Infrastructuur en Waterstaat, over:

de brief van de Minister van Infrastructuur en Milieu d.d. 6 juni 2017 over veilingsysteem AGORA (Kamerstuk 31 409, nr. 158);
de brief van de Minister van Infrastructuur en Milieu d.d. 13 juli 2017 over evaluatie crisisbeheersing en multidisciplinaire samenwerking aanvaring stuw bij Grave (Kamerstuk 29 668, nr. 43);
de brief van de Minister van Infrastructuur en Milieu d.d. 31 augustus 2017 over markttransparantie binnenvaart (Kamerstuk 31 409, nr. 173);
de brief van de Minister van Infrastructuur en Waterstaat d.d. 9 november 2017 met reactie op verzoek commissie over het bericht «Ruzie in de Rotterdamse haven door falende ketenregie» (Kamerstuk 29 862, nr. 37);
de brief van de Minister van Infrastructuur en Waterstaat d.d. 1 december 2017 over diverse toezeggingen met het oog op het algemeen overleg Scheepvaart van 7 december 2017 (Kamerstuk 31 409, nr. 175); ari 2018

uit dit overleg:

Mevrouw Van Tongeren (GroenLinks):
Beerput Nederland
Mijn eerste vraag aan de Minister is of Rotterdam een soort witte pomp van West-Europa is. Want de bunkerprijzen daar liggen aanzienlijk lager dan in de andere havens. Dat verklaart ook de enorme populariteit van Rotterdam als haven. In het tv-programma Beerput Nederland zagen we waarom dat zo is. Er worden nog steeds ongelooflijke hoeveelheden rotzooi in de scheepsolie meegemengd, waardoor deze goedkoper is. Hoe zit dat nu, Minister? In 2010 heb ik daar samen met mijn collega van de SP, Paulus Jansen, al vragen over gesteld, evenals over de handhaving. Ik heb toen ook gevraagd of er voldoende capaciteit was en of daar regelmatig steekproeven op werden genomen. Ik ben benieuwd of dat nu aanzienlijk verbeterd is, of dat het tijdelijk verbeterd is en nu weer verslechterd is. Hoe zit dat, Minister? ari 2018

Mevrouw Van Tongeren (GroenLinks): boetebeleid
Dan hadden wij zowel een petitieaanbieding alsook uitleg op de hoorzitting van mensen van de binnenvaart. Wat is de visie van de Minister daarop? Is er nu een overaanbod, waardoor een rendabele bedrijfsvoering niet mogelijk is? En als je, zoals de Minister ongetwijfeld is, een aanhanger bent van het marktprincipe, dan vind je dat de markt dat moet corrigeren. Of speelt er daadwerkelijk een ander probleem? Wat is de visie van de Minister daarop? Ik begrijp dat de opbrengst van boetes die de ILT oplegt, rechtstreeks naar het ministerie gaat. Is dat niet een perverse prikkel? De boeteopbrengst zou, zoals het werkt bij Veiligheid en Justitie met wegverkeersboetes, niet meer moeten binnenkomen bij het ministerie, dat de boetes ook oplegt. Het is ook bestuurlijke handhaving. Als je in beroep gaat, kun je alleen bezwaar maken op het proces maar niet op de feiten. Hoe kijkt de Minister daartegenaan?

Mevrouw Van Tongeren (GroenLinks): vrachtauto’s van de weg
GroenLinks wil, net als de Minister, vrachtauto’s van de weg halen, zodat er wat kans is dat de files afnemen. Een binnenvaartschip kan heel veel containers tegelijk vervoeren en daarmee haal je direct heel veel vrachtauto’s van de weg. Wat is het plan van de Minister daarvoor? Ik weet dat er een green deal aankomt, maar wat is haar visie om dat voor elkaar te krijgen? Gaan we bijvoorbeeld wegtransport wat duurder maken zodat binnenvaarttransport wat voordeliger wordt? Wat is de visie van de Minister op het verduurzamen van de scheepvaart in zijn algemeenheid?

Mevrouw Van Tongeren (GroenLinks): investeren in LNG een goede zaak of zinloos?
Gisteren hoorden wij van deskundigen dat er nu toch wel een beweging is van schepen op stookolie naar schepen op LNG. In hoeverre is dat een verbetering? Wat is de visie van de Minister op het verduurzamen van de scheepvaart in zijn algemeenheid? Als we in 2050 ook op zee emissieloos vervoer willen hebben, dan is het toch bijzonder onhandig om nu een hele zwik LNG-schepen aan te gaan schaffen gelet op het feit dat schepen een lange afschrijvingstermijn hebben. Er moet namelijk een infrastructuur voor komen, er moeten aanvoerroutes voor die brandstof komen en er moeten tankplaatsen voor komen. Dat heb je dan voor 20, 30 jaar en daarna moet je er weer van af.

Mevrouw Van Tongeren (GroenLinks): Alternatieve vormen van vergroenen
Ik heb nog twee laatste, korte vragen. Uit de hoorzitting kwam ook naar voren dat we de ene na de andere fantastische innovatie hebben om duurzamer te varen, zowel op de binnenvaart als op volle zee, maar dat die niet op de markt komen. Hoe kijkt de Minister daartegenaan?

Tot zover de eerste bijdrage van mevrouw van Tongeren (Groen Links). Het woord wordt nu gegeven aan de heer Von Martels.

De heer Von Martels (CDA): pleit voor meten aan de pijp
De onderhandelingen over CO2-reductie in de zeescheepvaart brengen ons bij het probleem dat schepen een lange economische levensduur hebben: gemiddeld 25 jaar, tegenover 5 jaar voor een vrachtwagen. De schepen die nu gebouwd worden en niet CO2-vriendelijk zijn, gaan tot 2043 in de vaart. Hoe gaan we het voor elkaar krijgen dat daar op tijd een kentering in komt? Daar komt natuurlijk bij dat het een internationaal probleem of een internationale uitdaging is; het is maar net hoe je het noemt. Als we heel specifiek inzoomen op de binnenvaart, dan is verduurzaming maatwerk. En meten aan de pijp is een hulpmiddel om inzicht te krijgen in de actuele uitstoot.

De heer Von Martels (CDA): rol van de overheid mbt vergroenen
Door als overheid doelstellingen te formuleren kan elke binnenvaartondernemer de toepassing kiezen die past bij zijn schip en zijn vaarprofiel. Wij zijn dus een groot voorstander van echt maatwerk. Maar hoe krijgt de verlader inzichtelijk hoe duurzaam het schip is, dat hij inhuurt voor zijn transport? De Green Award kan een hulpmiddel zijn. Een kleine stap is het om dit uit te breiden naar onderscheid naar uitstoot. Een verlader zou eigenlijk verleid moeten worden om een duurzaam schip te gebruiken. Wij denken, dat het belangrijk is dat de verlader bekendheid krijgt met de mogelijkheden van de binnenvaart. Daarbij zal de overheid een rol kunnen spelen, zo denken wij.

De heer Von Martels (CDA): boetebeleid
De binnenvaart ervaart een onevenredig grote controledruk op de binnenvaartsector, met extreem hoge gefixeerde boetes voor relatief kleine vergrijpen. Daar komt bij dat omstandigheden zoals goed zeemanschap of onvoorziene zaken onvoldoende meewegen in het boetebeleid. Wat is de visie van de Minister op die gevoelens? Is dat gevoel onterecht? Of stelt men zich aan? De binnenvaart vraagt of de hoogte van de boetes proportioneel gemaakt kan worden, zodat het in verhouding tot het behandelde economische voordeel komt. Staat de hoeveelheid controles in de binnenvaart wel in verhouding tot de hoeveelheid controles in het wegvervoer?

De heer Van Aalst (PVV): reageert op Von Martels mbt boetebeleid
We hebben het hier al vaker gehad over het boetebeleid voor de binnenvaart. De PVV heeft toen ook een motie ingediend om daar wat aan te doen. Die motie heeft het CDA niet gesteund. Het is een motie die zeer kort geleden door mijzelf is ingediend. Die motie is niet gesteund door het CDA. Maar ik ben blij dat er in ieder geval een opening is om een dergelijke motie de volgende keer wel te steunen.

De heer Laçin (SP) reageert op Von Martels mbt boetebeleid:
Ik ben ontzettend blij dat het CDA ook het boetebeleid voor de binnenvaart aanstipt. Daar vragen wij ook al langer aandacht voor.

De heer Laçin (SP) reageert op von Martels: vraag om meer markttransparantie
Mijn vraag aan de heer Von Martels gaat over de markttransparantie in de binnenvaart. Wij hebben gisteren ook de heer Verdonk hier gehad. Hij is eigenaar van het duurzame schip ms Anda. Ook hij pleit voor een systeem waarbij schippers meer inzicht hebben in de vracht en in waar ze die vracht kunnen ophalen, zodat ze minder leeg hoeven te varen. Onze voorgangers, de heer Smaling en de heer Van Helvert, hebben samen ook moties ingediend om meer markttransparantie te creëren. Ik heb niet gehoord, dat de heer Von Martels in zijn bijdrage iets zei over markttransparantie. Vandaar mijn vraag: hoe staat het CDA daar nu in en wat wil het daaraan doen?

De heer Von Martels (CDA) reageert op vraag om meer markttransparantie:
Ik zou alleen maar willen voorstellen om als parlementariërs te kijken hoe we samen met het bedrijfsleven tot heel gerichte oplossingen kunnen komen, zonder definitief te kunnen zeggen: die kant moet het op. Maar ik heb het wel degelijk tot me genomen en het ook geconstateerd.

De heer Van Aalst (PVV): files bij de containerterminals
Uit mijn inbreng bij de begroting zal duidelijk zijn geworden, dat het aanpakken van de files topprioriteit moet zijn van deze Minister. Dat geldt niet alleen voor de files op de weg maar ook voor de files bij de containerterminals. Volgens de logistieke sector is hier inmiddels sprake van een structureel probleem. Havenbedrijf Rotterdam vindt dat blijkbaar ook, want dat heeft een soort prijsvraag uitgeschreven, met een beloning van 3 miljoen voor degene die met een concrete oplossing komt voor deze congestieproblematiek. Ik zal hier niet direct mijn IBAN-rekeningnummer gaan oplezen, maar is het niet gewoon een kwestie van wat terminalcapaciteit bijbouwen? Natuurlijk zullen er best nog interessante ketenoptimalisaties met innovaties doorgevoerd kunnen worden, maar extra capaciteit is wat ons betreft altijd welkom. Wat de PVV betreft, bouwen we de Tweede en de Derde Maasvlakte zo snel mogelijk helemaal vol en schrappen we die onzinnige verplichtingen wat betreft duurzaamheid en natuurcompensatie, die daar mogelijk vertragende en kostenopdrijvende factoren voor zijn. Dit kabinet bouwt nota bene de halve Noordzee vol met windmolens, maar daarvoor gelden zulke natuurcompensatieverplichtingen zeker niet? Voorzitter. De terminalproblematiek zorgt momenteel voor een omgekeerde modal shift, waarbij het vervoer zich van de binnenvaart naar de weg verplaatst. Dat zorgt dus alleen maar voor meer files.

De heer Van Aalst (PVV): pesten van binnenvaartschippers
Ook het pesten van binnenvaartschippers met onevenredig veel controles en boetes – daarover hebben we van de week een petitie ontvangen – helpt hier niet bij. Sowieso is het niet uit te leggen als we toch vrijwel Kamerbreed constateren dat er een gebrek aan capaciteit is bij de ILT. Wat gaat de Minister hieraan doen?

De heer Van Aalst (PVV): koude sanering van kleine schepen door de CCR
Wat ook bepaald geen stimulans is voor de binnenvaart, is de koude sanering van kleine schepen door de CCR. De discussie daarover speelt al jaren. De Kamer heeft op dit punt reeds diverse moties aangenomen, waaronder de motie-Graus. Deze motie wordt echter niet uitgevoerd, waardoor er na 2020 zo’n 2.600 binnenvaartschepen verdwijnen. Dat komt overeen met minimaal 70.000 extra vrachtwagens per week. Daar zit toch helemaal niemand op te wachten? Waarom wordt hier dan nog steeds bewust aangestuurd op deze koude sanering?

De heer Remco Dijkstra (VVD): reactie op de heer van Aalst “verstoring van de markt”
Kan de heer Van Aalst die koude sanering wat meer duiden? Er worden schepen uit de markt gehaald vanwege overcapaciteit en die komen ook niet meer op de markt nadat er een faillissement is geweest. We hebben gisteren ook een voorbeeld gehoord. Een schip is bijvoorbeeld 10 miljoen waard, maar als iemand failliet gaat, komt het schip vervolgens voor 2 miljoen op de markt en dan gaat het weer transporteren. Dat brengt dus concurrentiedruk met zich mee voor al die anderen. Hoe denkt de heer Van Aalst dat we aan die capaciteit moeten werken? Moeten we daar überhaupt aan werken? Wat vindt hij ervan, dat die schepen weer op de markt komen en eigenlijk weer de markt verstoren?

De heer Van Aalst (PVV): bescherming kleinere schepen
We zien dat met name de kleine binnenvaartschippers continu geraakt worden. Volgens mij hebben we in het verleden in vrij grote meerderheid met elkaar besloten, dat we dat ongewenst vinden en dat we daar wat mee moeten. Doordat die binnenvaartschepen verdwijnen, krijgen we juist extra druk op het wegennet. Dat is volgens mij iets wat we niet willen. Daar zouden we echt wat aan moeten doen.

De heer Remco Dijkstra (VVD): overcapaciteit vraagt om ingrijpen door overheid of banken?
Ik constateer dat de PVV wel zegt: laten we zorgen dat de binnenvaart gezond blijft. De markt trekt nu gelukkig aan, maar overcapaciteit lijkt mij ook niet wenselijk. Wat is dan de rol van de rijksoverheid hierin? Of is het meer een rol van de banken om, nadat iemand failliet is gegaan, te zeggen: we zorgen dat het schip, dat toch al wat ouder is, niet meer beschikbaar komt om vals te concurreren?

De heer Van Aalst (PVV): voor een gezonde binnenvaart
We moeten zeker de binnenvaart gezond houden en we moeten voorkomen dat we het verplaatsen naar de weg. Ik denk zeker dat, ook gezien de moties, juist nu gevraagd wordt aan de Minister: kom met een antwoord daarop en voer die moties zo goed mogelijk uit.

De heer Sienot (D66): vervoer van weg naar water en verduurzaming binnenvaart
Nederland bezit de grootste binnenvaartsector van Europa. Daar zijn wij trots op, omdat ons land met zijn brede rivieren kansen brengt, die onderbelicht blijven. D66 ziet de scheepvaart als een groene tweetrapsraket, die we zo snel mogelijk willen lanceren. De eerste trap is: vervoer van de weg verplaatsen naar het water. Want transport over water is een stuk schoner en minder vrachtwagens op de weg betekent ook minder files. Met de tweede trap wil onze fractie dat de scheepvaart zelf verduurzaamt. De techniek is er al en nu is het aan de markt en het Rijk om de boel in beweging te krijgen. D66 ziet verschillende manieren om deze tweetrapsraket in volle vaart te krijgen.

De heer Sienot (D66): barrières wegnemen
Voor de eerste trap wil onze fractie barrières wegnemen, zoals de congestie in de haven van Rotterdam. Wat kan de Minister hiervoor betekenen? Daarnaast moet het vak voor jonge schippers aantrekkelijk blijven. Mijn vraag is dan ook: hoe staat het met de faciliteiten voor binnenvaartschippers, zoals het aanleggen van walstroom, meer rustplaatsen en een redelijk boetebeleid? Aansluitend moet er ook ruimte blijven voor innovatie. Is de Minister bereid om met haar collega-minister van EZK in gesprek te gaan over de financiering van MARIN? Graag een antwoord op deze vragen.

De heer Sienot (D66): verduurzaming
Tijdens het rondetafelgesprek dat mijn D66-collega Rob Jetten organiseerde, hoorden we duidelijke ideeën van de sector over hoe we als Rijk de geplande green deal kunnen laten slagen: stel heldere doelen, laat de markt meten aan de pijp en voer een classificatie in, zodat milieu een overweging wordt voor alle partijen in de keten, inclusief verladers en banken. Wij komen hiervoor zeker met voorstellen. We vragen aan de Minister om de groene tweetrapsraket met volle overtuiging te lanceren, want het verbeteren van de handel en groene schepen op het water betekenen meer doorstroming op de weg en een schonere lucht.

De heer Laçin (SP): Beerput Nederland
Afgelopen maandag hebben we Beerput Nederland kunnen zien. Ik heb daar met verbazing naar gekeken. Milieucriminelen die hun gang gaan, niet worden belemmerd en zelfs worden gefaciliteerd door de overheid. Ongelofelijk! Maar dit onderwerp is zo groot, dat ik het tekort zou doen als ik hier in twee minuten doorheen zou jassen. Dat ga ik dus niet doen. Ik hoop dat we dit met steun van deze commissie op een ander moment wat uitgebreider gaan bespreken.

De heer Laçin (SP): Vergroening binnenvaart
Hoewel scheepsvervoer een erg schone variant van goederenvervoer is, is er nog veel winst te halen. Een punt dat nadrukkelijk naar voren kwam, was dat de diversiteit van schepen een ontzettende kracht van de binnenvaart is, maar dat deze diversiteit ook onder druk staat. Vergroening is duur en de terugverdientijd is lang. Op dit moment kunnen nieuwe kleine schepen zelfs niet rendabel gebouwd worden. Willen we de komende decennia gebruikmaken van het milieuvriendelijke alternatief dat de binnenvaart is en willen we het filemonster van de heer Remco Dijkstra aan kunnen pakken, dan zullen we met de green deal de kleinere binnenvaartschapen moeten bereiken.

De heer Laçin (SP): niet-transparantie binnenvaartmarkt
De economie trekt aan en de vraag naar vracht neemt toe. In economisch mindere jaren kunnen bevrachters vanwege hun dubbele pet en de niet-transparante markt schippers tegen elkaar uitspelen en hen onder de kostprijs laten varen. Schippers willen dit uiteraard niet, maar onder de kostprijs varen is beter dan helemaal niet varen. Zo duurt het nog langer voordat zij hun investering kunnen terugverdienen, wat als gevolg heeft dat er een hoge drempel is om te vergroenen. De veelgeprezen diversiteit komt dus onder druk te staan. De vorige Minister moest helemaal niets hebben van de maatregelen. Zij wilde ook geen maatregelen nemen. Maar dit kabinet heeft in ieder geval op papier wel meer op met de binnenvaart. De heer Verdonk (ANDA), aan wie ik net al refereerde, stelde ook dat we een veel transparantere markt nodig hebben, waarin ook de schipper beter kan inzien waar de vracht is en wat de kostprijs is, opdat hij minder leeg gaat varen, ook in het kader van verduurzaming. De aangenomen motie van mijn voorganger Smaling en mijn eigen motie voor meer markttransparantie hebben bij de vorige Minister niet geleid tot concrete maatregelen. Daarom wil ik aan deze nieuwe Minister vragen wat zij gaat doen om meer markttransparantie in te laten gaan en ook echt met de schippers zelf tot maatregelen te komen. Ik heb nog twee slotvragen.

De heer Laçin (SP): reële eisen aan de binnenvaartschepen
Wij roepen de Minister op om zich binnen de CCR hard te maken voor reële eisen aan de binnenvaartschepen, want we zien nu dat de regels leiden tot sloop en daarmee tot verschraling van de vloot.

De heer Laçin (SP): onevenredige boetebeleid in de binnenvaart
Een aantal collega’s hebben al gerefereerd aan het onevenredige boetebeleid in de binnenvaart. Afgelopen dinsdag hebben we de petitie mogen ontvangen. De ILT functioneert op dit moment in de binnenvaart als boetemachine en niet als organisatie die kijkt naar goed zeemanschap en de reden waarom een overtreding is begaan. Daar moeten we naar terug. We moeten ervoor zorgen dat de schipper ook uitleg kan geven en we moeten af van het feit dat de ILT op afstand, zonder contact met de schipper, via het AIS-systeem boetes uitdeelt. Wat gaat de Minister daaraan doen?

De heer Wassenberg (PvdD): Beerput Nederland rol Havenbedrijf Rotterdam
We zagen hoe bedrijven, nadat zij soms tientallen veroordelingen voor milieucriminaliteit hadden gehad, doorgingen onder andere namen. Ze werden als het ware omgekat. De naam veranderde, maar de activiteiten bleven dubieus en vaak zelfs frauduleus. Milieuschandalen door chemisch afvalverwerkers zijn nog steeds actueel. Zo zouden ook vandaag de dag nog schadelijke stoffen illegaal worden verwerkt bij de productie van stookolie. Volgens de brief die de Minister gisteren heeft gestuurd, herkent het Havenbedrijf Rotterdam zich hier niet in.

De heer Wassenberg (PvdD): Beerput Nederland rol ILT
De Minister schrijft in haar brief ook over de beperkte capaciteit van de ILT. Dat lijkt mij de achilleshiel van de handhaving. Volgens de documentaire is er namelijk te weinig capaciteit en te weinig expertise om effectief te controleren en in te grijpen als het nodig is. Hoe gaat de Minister garanderen dat ernstige milieucriminaliteit wordt opgespoord en bestraft?

De heer Remco Dijkstra (VVD): boetebeleid binnenvaart loopt teveel uit de pas
Ik refereer aan de motie-Visser/Van Helvert (31 409, nr. 167), die de regering verzocht te onderzoeken of de boetetarieven in de binnenvaartsector, in vergelijking met andere sectoren, niet te veel uit de pas lopen. Er loopt dus een onderzoek. Ik ben daar heel benieuwd naar. Laatst hoorde ik in het kader van een petitie het voorbeeld dat het ontbreken van een zwemvest € 1.500 boete opleverde. Dat staat in het zwartboek van de ASV. Ik kreeg een beetje het idee, dat achter iedere boom een politieagent staat en dat mensen gaan bukken om maar niet gezien te worden, maar dat lukt niet met een schip.

Mevrouw Van Tongeren (GroenLinks):
Ook hier ben ik het spoor een beetje bijster. Over het algemeen vraagt de VVD met betrekking tot allerlei zaken op de weg om hogere boetes. Zij vraagt om het strafbaar stellen van appen op de fiets. Zij wil dat verkeershufters keihard worden aangepakt. Maar vandaag, als er binnenvaartmensen in de zaal zitten, zegt de VVD opeens: dit is een veel te hoge boete. Is het nou keihard mensen die regels voor de veiligheid overtreden aanpakken? Of zijn er hoogteverschillen mogelijk, afhankelijk van het AO? Kan de VVD mij daar duidelijkheid over geven? Is het voor de veiligheid Tweede Kamer, van de binnenvaartschippers niet verstandig om te allen tijde een zwemvest aan te hebben?

De heer Remco Dijkstra (VVD): pleit voor een evaluatie van het boetesysteem en de wijze waarop we dat toepassen
Boetes moeten proportioneel zijn. In het verkeer is dat ook zo. Als je 3 km/u te hard rijdt, krijg je nu best wel een hoge boete. Wij vragen ons af: is dat wel reëel? Als je 35 km/u te hard rijdt, dan mag die boete wat ons betreft hoger. Dan ben je een verkeershufter. Het moet niet zo zijn dat je achter iedere boom of iedere bocht in feite de kans loopt om gepakt te worden. Het moet ook gebaseerd zijn op het risico. Ik vraag me af of het nu wel op de juiste manier geregeld is. We hebben daar signalen over gekregen. Ik pleit dus voor een evaluatie van het boetesysteem en de wijze waarop we dat toepassen.

Mevrouw Van Tongeren (GroenLinks): binnenvaartschippers die een telefoon in hun hand hebben net zo hard beboeten als automobilisten en fietsers?
We hebben net de VVD luid en duidelijk gehoord over het appen achter het stuur. Degenen die dat doen, zijn sowieso verkeershufters. Vindt de VVD dan dat binnenvaartschippers die een telefoon in hun hand hebben en die ook achter het stuur staan, net zo hard beboet zouden moeten worden als automobilisten en fietsers op de weg die dat doen?

De heer Remco Dijkstra (VVD): een andere discussie.
Je moet niet appen achter het stuur. Daar staat een boete op van € 230. Die vind ik realistisch. Die boete gaat niet omhoog. Ik heb gezegd: op het moment dat je een dodelijk verkeersongeval veroorzaakt, vind ik dat je niet meer moet kunnen wegkomen met een taakstraf. Wij willen appen als roekeloos rijden bestempelen. Dan val je dus in een andere categorie. Nu zie je dat mensen komen te overlijden, doordat iemand toevallig even een smiley wil sturen naar een ander en dat de rechter dan niet meer dan een taakstraf kan opleggen. Ik vind dat absurd. Ik vind dat dat niet kan. Het voorstel dat we vorige week bij de begroting van IenW hebben gedaan, is: appen achter het stuur is not done; doe dat niet en zorg ervoor dat appen voortaan als roekeloos rijden bestempeld kan worden, net zo goed als drank en drugs in het verkeer.

De heer Remco Dijkstra (VVD): Een verantwoorde schipper neemt zijn verantwoordelijkheid
Een verantwoorde schipper neemt zijn verantwoordelijkheid, die moet veilig van A naar B en die weet wat hij onder zijn hoede heeft. Voorzitter. Als inwoner van Rivierenland was ik extra geïnteresseerd in de aanvaring bij de stuw Grave in december vorig jaar. Uitgebreide analyses trof ik aan, met hele timelines. Ik hoop dat we er wat van kunnen leren, want de gevolgen voor de binnenvaart waren groot en de kosten waren enorm. Het toont aan hoe kwetsbaar we zijn als het gaat om onze waterinfrastructuur.

De heer Remco Dijkstra (VVD): Is een risicoanalyse voor onze waterinfrastructuur zinvol?
Ook de stremming bij de sluisdeuren in Eefde bij Zutphen liggen nog vers in ons geheugen. Is een risicoanalyse voor onze waterinfrastructuur zinvol? Welk onderhoud is op korte termijn belangrijk? Waar liggen de specifieke kwetsbaarheden? De VVD is van mening, dat er een gelijk speelveld moet zijn voor de internationale scheepvaart. Nu ontvangen sommige landen grootschalige staatssteun. De Europese Commissie treedt hier onvoldoende tegen op. De VVD vindt het belangrijk, dat de banen binnen de scheepvaart behouden worden en vindt dat de Nederlandse scheepvaart zichzelf niet uit de markt moet prijzen door een ongelijk speelveld, dat gecreëerd wordt.

De heer Remco Dijkstra (VVD): kansen voor duurzaam vervoer over water
Wij staan voor dat gelijke speelveld, zowel in de scheepvaart zelf als tussen alle andere goederenmodaliteiten. Ons vaarwegennetwerk biedt ons kansen voor duurzaam vervoer over water, iets dat andere landen niet kennen. Zo is de A15 natuurlijk een drukke weg, maar er kan zeven keer zo veel op de Waal – die ligt ernaast – als nu het geval is. Een snelweg van water. Wetende dat ieder containerschip misschien 50 tot 250 containers van de weg af kan halen, welke mogelijkheden ziet de Minister dan om de logistiek op water tot speerpunt te maken? Hoe kunnen we de reis van de binnenvaartschipper vlekkeloos laten verlopen, met overnachtingshavens, verbrede sluizen, uitdieping van vaarwegen, aangepaste bedieningstijden of aantrekkelijke overlaadstations? De verbinding met ons achterland is essentieel. Aanstaande maandag spreken we hier ook over bij het overleg over het MIRT.

Het antwoord van de Minister en verder in de volgende nieuwsbrief! Kunt u daar niet op wachten?

Lees het complete verslag 

Verslag gesprek Matthijs Sienot D66

Aanwezig waren namens de ASV: Sunniva, Esther, David, Gerberdien
Het was een gesprek van ongeveer een half uur met de heer Sienot.

Als eerste hebben we het over het ronde-tafel gesprek over “verduurzaming van de binnenvaart” gehad waarbij de ASV heeft gewezen op de gemiste kans, omdat er geen tegengeluid te horen is geweest (in de vorm van bijvoorbeeld het ASV geluid).

In de positionpaper die de ASV heeft opgestuurd is tenslotte o.a. gewezen op het feit dat de politiek (D66) in haar voorstellen uitgaat van een bestaande binnenvaartvloot die vergroend zal worden, daarbij voorbijgaande aan het feit dat er op dit moment al veel schepen verdwijnen. Helaas is die positionpaper nergens meegenomen in de discussie. Daarbij stelt de ASV dat het geluid van de schipper veel te weinig meegenomen wordt in dit hele verhaal, een gemiste kans dus.

In het betreffende position paper en in onze reactie op de fact-sheet horend bij de hoorzitting voorafgaande aan het ronde tafelgesprek, hadden wij zaken gezet die, in onze ogen, benoemd hadden moeten worden.
Tijdens dit gesprek werden we wel in staat gesteld onze zienswijze daarop alsnog toe te lichten.

Omdat de tijd kort was heeft de ASV de nieuwsbrief uitgereikt waarin onder het kopje “nepnieuws” de reactie van de ASV op het ingeleverde “fact-sheet” van de professor van de TU is geplaatst. De ASV refereerde aan het feit dat “fact-sheet” betekent dat het schrijven van de professor over bewezen “feiten” zou gaan terwijl die “feiten” nergens onderbouwd zijn, integendeel, de ASV kan makkelijk aantonen dat die feiten in strijd zijn met de waarheid. Als voorbeeld werd o.a aangehaald dat in het factsheet medegedeeld werd dat oudere schepen zouden zorgen voor de overcapaciteit in de binnenvaartsector.

Het belangrijkste onderwerp was daarmee tijdens dit overleg dus het “vergroenen van de binnenvaart”. In het partijprogramma van D66 staat o.a. dat particuliere initiatieven (ook richting vergroenen) moeten worden aangemoedigd. De ASV heeft hierbij middels voorbeelden duidelijk gemaakt waarom wij vinden dat dit door de overheid (nog) niet erkend of niet of te weinig wordt gestimuleerd.

De heer Sienot maakte in het gesprek duidelijk dat D66 in dit kader voor meten aan de pijp is om zo met echte cijfers aan te tonen dat de (oude) binnenvaart helemaal niet zo vervuilend is als aangenomen wordt, gezien de meetrapporten die er al zijn. Wij hebben aangegeven daar in principe ook voor zijn (we kwamen niet toe aan de eventuele voorwaarden die daaraan gesteld zouden moeten worden).

We waren het eens dat schippers wel willen vergroenen, maar dat dit ook moet kunnen en haalbaar moet zijn.

Ook zijn we nog in staat gesteld uit te leggen dat het dat het voor het voortbestaan van de kleine binnenvaart nu toch echt al twee over twaalf is. Er zijn al te veel (kleinere) schepen gesloopt die niet meer nieuw gebouwd gaan worden. Om dat te verduidelijken hebben we de heer Sienot de brochures gegeven die de ASV heeft gemaakt wat betreft cijfers van verdwijnen van schepen en de reden waarom dat zo is.

We hebben aan de hand van het voorbeeld waarbij we voorrekenden dat er minimaal 73.000 vrachtwagens per week bij komen op de weg, geprobeerd een toekomstbeeld te schetsen, als er niet snel beleid wordt aangepast, waarbij met name ingegrepen moet worden op het CCR beleid. Hierbij zijn de geluidseisen specifiek naar voren gehaald.

De heer Sienot was ook bereid met ons te spreken over het begrip markttransparantie. Verladers moeten verleid worden, want ze investeren niet automatisch mee in verduurzaming. Tijdens het rondetafelgesprek bleek echter ook dat ze dit wel willen als er wordt gewerkt met milieucertificering.

We waren het met elkaar eens dat subsidies ook niet alles oplossen.

Zo hebben we een aantal zaken aangehaald zonder al te diep op de details in te gaan. Hiervoor was nu de tijd te kort en daarom hebben we gevraagd of we dit nog een andere keer met meer tijd kunnen bespreken. De heer Sienot was het hier ook mee eens. De afspraak stond dat D66 (De heer Sienot) op de voorjaarsvergadering zou spreken, maar i.v.m. de gemeenteraadsverkiezingen leek het alsof er wat twijfel was over deze toezegging.

Al met al was het een goed overleg waar we gezien de tijd toch veel onderwerpen die ons na aan het hart liggen aan de orde hebben kunnen stellen. We zien er naar uit dat we in een vervolggesprek de zaken wat verder kunnen uitdiepen.

Den Haag: gesprekken met SP en PVV

Op 24 Januari zijn Esther, Sunniva en Gerberdien namens de ASV in Den Haag bij de SP en PVV langs geweest.

De dag begon met het bericht van de aangenomen motie van mevr. Van Tongeren over het verminderen van de afleiding achter het stuur door telefoon gebruik en hoe zij wilde kijken dat telefoons geblokkeerd kunnen worden. Tja dat gaf nogal wat commotie onder de schippers en wij waren op zijn zachts gezegd niet blij mee dat, op de SGP en FVD na, iedereen de motie had gesteund!

Bij beide partijen hebben we de kans gekregen en genomen om heel duidelijk uit te leggen dat ze zichzelf met dit stemgedrag ongeloofwaardig maken in de binnenvaart. Beide partijen zijn geschrokken van de commotie en hadden wel een verklaring voor hun stemgedrag: Volgens hen is het zo dat Veilig verkeer staatjes bijhoudt van de wijze waarop men voor veiligheid stemt in de Kamer en omdat de motie een “slappe hap’ motie is (volgens hen) wilden ze het risico niet nemen te boek te komen te staan als partijen die de veiligheid niet serieus zouden nemen. Wij echter, zeiden dat ze nu in de binnenvaartsector te boek komen te staan als partijen die de binnenvaart niet serieus nemen en niets begrijpen van de sector waarover ze besluiten nemen. Die boodschap kwam goed aan mede doordat men al de twitterberichten en dergelijke had gelezen.

We hebben met beide partijen afgesproken dat men in het vervolg de ASV op voorhand meer zal betrekken bij dit soort moties.

Er is ook gesproken over de reden waarom Groen Links opeens dit onderwerp via een motie aan de orde stelde omdat nergens in de binnenvaart gebruik van mobiele telefoon als een probleem gesignaleerd is. Het feit dat Liesbeth van Tongeren, de in de raad van advies zat van het bedrijf wat dit soort blokkeersystemen ontwikkeld leek een grote rol te spelen. Op het moment dat wij daar in gesprek waren deelde men ons mee dat er vragen over gesteld zouden worden wat heeft geresulteerd in het neerleggen van die adviesfunctie door mevrouw van Tongeren).

Ook het boetebeleid kwam aan bod: De ASV heeft kunnen mededelen dat we nu als ASV echt inhoudelijk in gesprek zijn met ILT over datgene wat wij tegenkomen, aan de hand van diverse voorbeelden, en ook hoe wij vinden dat de evaluatie van dit boetebeleid plaats zou moeten vinden. Hierbij tonen we aan dat het boetebeleid niet werkt en procedures niet uitvoerbaar zijn wat betreft bv de termijnen die er staan om zienswijzen in te dienen en de wijze waarop dit moet gebeuren.

Wat betreft de vergroening van de binnenvaart heeft de ASV duidelijk gemaakt dat dit een moeilijk verhaal wordt als de schipper de investeringen niet terug kan verdienen. Bovendien heeft de ASV geopperd dat er veel partijen willen verdienen aan het vergroeningsverhaal waarbij er terecht vraagtekens gezet worden bij diverse zaken (LNG bijvoorbeeld). Wij willen op een eerlijke manier vergroenen. Ook is er gesproken over goede (particuliere) initiatieven die gewoon niet erkend worden door de overheid of niet worden benoemd.

Het vergroeningsverhaal is overigens bij de PVV geen speerpunt, maar de tegenstrijdige rol van ILT daarin is wel aan de orde gekomen. Zo is besproken dat ILT (de overheid) een bijzonder dubieuze rol heeft bij (Beerput Nederland) in het kader van de verwerking van (scheeps)afval, terwijl dezelfde overheid met enorme boetes dreigt (milieudelict) bij schippers als bijvoorbeeld wat graan uit het gangboord gemorst wordt.

Zowel bij SP als bij PVV is er weer over de CCR-regelgeving gesproken. In beide gevallen hebben benadrukt dat, ondanks aangenomen moties, de regelgeving maar blijft doordenderen met de sloop van oudere (en dus alle kleinere) schepen tot resultaat, waarbij de diversiteit van de binnenvaartvloot sterk aangetast wordt. In dit geval hebben we het ook specifiek over de geluidseisen gehad en hoe er gedaan wordt alsof juist de oudere vloot tegemoet gekomen wordt waar die juist de dupe blijkt te zijn van een spel waarin zij opgeofferd zijn. Hoe mooi die “oplossing voor de geluidseisen” door anderen worden goed gepraat. Men moet zich toch echt gaan realiseren dat met name de kleinere binnenvaart gaat verdwijnen en de haarvaten niet meer benut gaan worden door schepen. Dat dit vervoer naar de weg verplaatst en we nog langere files krijgen.

Het waren goede en (met name bij de SP) stevige gesprekken waarbij we wederzijds onze waardering hebben uitgesproken over het feit dat men bereid is te luisteren en nog meer wil samenwerken.

De PVV toonde zich bereid ook een vergadering van de ASV bij te wonen. Zij wilden ook wel eens aan boord van een schip kijken. Vraag aan de (denktank)leden dus: wie wil zich beschikbaar houden daarvoor?

Esther, Sunniva en Gerberdien