Algemeene Schippers vereeniging

Geld of veiligheid

“Zou jij dit keer een voorwoord willen schrijven”, werd mij gevraagd na een heerlijk zeiluitje met de denktank. Tja, daar vraag je wat. Dat wil ik heus wel doen, maar wat houdt mij nou bezig in de binnenvaart? Ik ben nog niet zo lang werkzaam in de binnenvaart. Pas 5,5 jaar. Dus inhoudelijk is het soms voor mij nog best lastig te volgen. Maar wat mij wel opvalt, is dat er één aspect is dat overal, in de hele maatschappij - dus niet alleen in de binnenvaart – meespeelt: veiligheid.

Bij veel stoplichten staan flitscamera’s om een te hoge snelheid te meten of het door rood rijden te registreren. Bij veel bedrijven worden allerlei veiligheidseisen gesteld en tools en trainingen gegeven om de veiligheid te waarborgen. In de binnenvaart wordt dit met allerlei certificaten afgedekt. Het ene certificaat is 7 jaar geldig, het andere 5 en weer een ander slechts 3 of gekker nog, 1 jaar. Ga het allemaal maar bijhouden.

Maar wat het meest opvalt, is dat het lijkt of die veiligheid dan toch weer ondergeschikt is aan geld. Alles draait om geld. Bij een controle van ILT of Rijkswaterstaat of welke organisatie dan ook, gaat het dan wel echt om de veiligheid aan boord? Bij een flitscamera, gaat het dan wel echt om de verkeersveiligheid? Bij de veiligheidseisen in een bedrijf, gaat het dan wel om de veiligheid van de medewerkers? Ik betwijfel het soms en dat vind ik erg.

In plaats van samen te zoeken naar echte oplossingen, worden boetes uitgedeeld. Wat ik wel weet, is dat de boetes in de binnenvaart buiten proportioneel hoog zijn. Ik heb met mijn oren staan klapperen, toen onze eerste (voor mij dan eerste) boete in de binnenvaart binnen kwam. Dat was niet zomaar even door rood rijden qua hoogte van het bedrag. En eerlijk gezegd, vind ik dat veel gevaarlijker dan dat een brandblusser bijvoorbeeld 3 weken te laat is gekeurd. Want die werkt echt nog wel, ook als de keuring al 3 weken is verlopen. Maar door rood rijden, daar kunnen natuurlijk wel flinke ongelukken door gebeuren of zelfs doden bij vallen. Liggen deze boetes dan wel in verhouding?

Ik vraag mij dus echt af of al die veiligheidseisen wel nut hebben. Of is het echt alleen maar een manier om de staatskas te spekken? Wordt het gezond menselijk verstand niet juist uitgeschakeld doordat alle gevaren worden afgevangen door bepaalde eisen?

Zoals sommigen van jullie weten, varen wij ook nog met een bruine vlootschip met gasten. Vorig jaar is op zo’n zelfde schip in Harlingen een mast omgevallen, drie doden aan boord. De mast was wel gekeurd, maar toch wordt de schipper aangeklaagd. Het is immers zijn verantwoording. Natuurlijk is dat zo, maar waar is dan die keuring voor? Terwijl ik dit verhaal schrijf, weet ik dat ILT ieder moment bij ons aan boord kan stappen. Ook hier in het Zuiden van Nederland gaan ze alle charterschepen langs om de geldigheid van de certificaten te bekijken en dan gaat het vooral om de houten masten. Nu hebben wij vorig jaar een stalen mast laten maken, maar ik ga ervan uit dat ze dan toch even komen kijken naar de overige certificaten. En als er iets niet goed is? Dan wordt er een boete uitgeschreven.

Natuurlijk, door het uitdelen van boetes letten mensen wel op, dat de keuringen tijdig worden uitgevoerd en zo worden gevaarlijke situaties voorkomen. Maar er zijn ook gevallen waarin een waarschuwing ook voldoende zou kunnen zijn. Als de veiligheid niet in het gedrang komt bijvoorbeeld.

Voor de veiligheid ga ik dit verhaal maar kort houden en even kijken of al onze certificaten nog in orde zijn, want anders wordt dit wel een heel duur voorwoord.

Ilse